Wat een achteruitgang voor de beschaving en voor de zeden van deze oorlog! Indien er op industrieel vlak veel vooruitgang is geboekt, waarmee ik het materiaal bedoel, is dat niet het geval met de zeden. Op dat vlak is er een schadelijke invloed. Wat een verslapping! Men kan zich afvragen wie er met de bloemen gaat lopen, de jonge meisjes of de getrouwde vrouwen? Van de mannen spreek ik niet en met reden. Voor hen moeten we toleranter zijn. Vermits ze reeds anderhalf jaar in de loopgraven leven, in de wetenschap dat ze de dag nadien misschien het zonlicht niet meer zullen aanschouwen, mag men ze zo streng niet beoordelen als de vrouwen, die dat excuus niet hebben. Nooit heeft men dergelijke bandeloosheid gezien. Men omarmt en kust mekaar op straat, op publieke plaatsen, herbergen en bioscopen, met andere woorden overal, en met een danige heftigheid dat de geboorteburelen overstelpt worden. Ik weet uit goede bron dat er op 14 januari 140 jonge meisjes ingeschreven waren om in de kraamkliniek van Calais voor 1 maart te bevallen. Hoeveel zijn er hen reeds voor gegaan en hoeveel zullen er nog volgen! Dan tellen we degenen die thuis of buiten de stad bevallen nog niet mee, even min als de getrouwde vrouwen. Daarvan zijn er ook talloze gevallen, terwijl hun dappere echtgenoot een ellendig leven leidt in de loopgraven, leven zij samen met vreemden. Er wordt hier verteld over een moeder en haar dochter die in dezelfde week zijn bevallen. De Belgen kunnen vrij goed weerstaan aan de mooie sekse van Calais. Dat sterkt misschien onze nationale eigen liefde, maar het doet niets af aan het feit dat dit alles intriest is. Hetgeen hier in Calais gebeurt doet zich uiteraard ook elders voor, waar Belgen en Engelsen de karwei met mekaar delen. Beide doen hun best om de Franse bevolking op peil te houden. Dat brengt echter ook met zich mee dat er een enorme toename is aan venerische aandoeningen. Hoeveel ongelukkigen, zowel mannen als vrouwen, zullen er niet getekend blijven voor de rest van leven! Ik mag hopen dat de Belgische bevolking niet dezelfde weg is opgegaan. Het is wel zo dat er niet verbroederd wordt met de gehate vijand, terwijl wij hier met open arman ontvangen werden. Hoe bedroevend!
